Każdy udar mózgu jest stanem zagrożenia życia i wymaga jak najszybszego leczenia w szpitalu. Komórki mózgu są bardzo wrażliwe na niedotlenienie i zaczynają umierać już po 4 minutach od wystąpienia udaru , dlatego liczy się każda sekunda i jak najszybsze dotarcie do szpitala może uratować życie lub uchronić przed ciężką Dotyczy chorych z nadciśnieniem, tętniakiem mózgu. Udar powoduje pęknięcie naczyń i wylew krwi do mózgu (stąd potoczna nazwa: wylew). Tzw. mały udar: To chwilowe zaburzenie funkcji neurologicznych np. czucia, widzenia. Objawy ustępują w ciągu doby. 2. Pierwsze objawy udaru mózgu. Podwójne widzenie, a nawet ”zwykłe” rozmycie ostrości widzenia albo pogorszenie wzroku w jednym oku może być objawem udaru. Niestety wiele osób ten symptom lekceważy. Kładą go na karb zmęczenia. Odrętwienie kończyn, które nie ustępuje przez kilka godzin, również może świadczyć o udarze. Udar niedokrwienny mózgu niesie za sobą liczne implikacje kliniczne oraz problemy, z którymi chory musi się zmagać zarówno w trakcie hospitalizacji jak i po opuszczeniu szpitala. Neurologiczne: obrzęk mózgu i wgłobienie, ukrwotocznienie ogniska zawałowego, napady padaczkowe (drgawki), zaburzenia psychiczne, dysfagia. Obraz kliniczny udaru mózgu we wczesnym jego okre-sie jest bardzo dynamiczny. Udar nie jest jednostką cho-robową, lecz zespołem o różnej etiologii. Pierwotna przy-czyna niedokrwienia lub krwotoku mózgowego może być mózgowa i/lub pozamózgowa. W przebiegu udaru mózgu zaburzenia funkcji ukła-dów pozamózgowych (głównie sercowo Zawroty głowy u osób starszych mogą być spowodowane niedotlenieniem mózgu. Ich przyczyną mogą być schorzenia: miażdżyca. długoletnia nieleczona lub źle leczona cukrzyca; choroby serca, które zmniejszają ilość pompowanej krwi (zwyrodnienia mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu); anemia; Przyczyny neurologiczne śpiączki (udar, guz, krwiak) zostaną zweryfikowane przez wywiad, badanie neurologiczne, rezonans magnetyczny mózgu i tomografię komputerową czaszki. Lekarz wykona punkcję lędźwiową i pośle do badania płyn mózgowo-rdzeniowy w razie podejrzenia krwotoku podpajęczynówkowego lub zapalenia opon mózgowo m49s. Czym jest udar mózgu? Jak dochodzi do udaru mózgu? Krew dla narządów jest jak powietrze – oprócz wielu potrzebnych substancji, przede wszystkim dostarcza tlen. Komórki organizmu nie są zdolne do magazynowania tlenu, więc niezbędna jest stała jego dostawa przez czerwone krwinki. Bez tlenu komórki zaczynają umierać już po kilku minutach. Szczególnie wrażliwe na brak tlenu są komórki nerwowe. Ich uszkodzenie jest nieodwracalne i nierzadko pozostawia poważne dla zdrowia konsekwencje. Kiedy system zawodzi Mózg ma bardzo bogate i rozbudowane unaczynienie, jak również posiada mechanizmy chroniące przed nagłym przerwaniem dopływu krwi. Do mózgu dochodzą dwie duże tętnice szyjne wewnętrzne oraz tętnica podstawna, utworzona z połączenia dwóch tętnic kręgowych. Łączą się one na podstawie mózgu tworząc tzw. koło Willisa. To połączenie sprawia, że nawet przy braku dopływu krwi z jednej strony, mózg może otrzymać krew tylko za pomocą pozostałych tętnic. Jednak nie zawsze ta ilość wystarcza, bądź koło Willisa nie jest na tyle wydolne, żeby zapewnić prawidłowy przepływ krwi do wszystkich części mózgu. Poza tym jeśli przeszkoda powstanie po przejściu koła Willisa, w średnich i mniejszych naczyniach mózgowych, nie ma już możliwości utworzenia alternatywnej drogi dopływu, co kończy się właśnie zawałem i śmiercią komórek mózgowych. Czytaj też: Udar mózgu – czy można mu zapobiec? Przyczyny udaru mózgu Najczęstszą przyczyną przerwania dopływu krwi do mózgu są zmiany miażdżycowe. Po pierwsze zwężają one naczynia krwionośne, a po drugie mogą być przyczyną powstawania zakrzepów i zatorów wewnątrznaczyniowych. Zatory mogą również pochodzić z innych miejsc np. z serca, w przebiegu migotania przedsionków. To dlatego przy tej chorobie konieczne jest leczenie przeciwkrzepliwe. Zakrzepy i zatory działają jak korki, które zatykają naczynia krwionośne. Im są większe, tym szersze naczynie mogą zamknąć i tym obszerniejsza powierzchnia mózgu może ulec udarowi. Niepokojące oznaki Udar niedokrwienny mózgu jest chorobą nagłą, chociaż może dawać pewne objawy zwiastunowe. Nazywane są one przemijającymi atakami niedokrwiennymi (w skrócie z angielskiego TIA). Mogą przebiegać jako krótkie, kilkuminutowe zaburzenia neurologiczne np. zaburzenia mowy bądź widzenia, chwilowa utrata czucia lub możliwości poruszania ręką lub nogą. Nie można ich lekceważyć! Od razu trzeba zgłosić się do lekarza, najlepiej neurologa. Polecamy: Udar mózgu - pierwsza pomoc Czas to mózg Gdy dojdzie do udaru niedokrwiennego mózgu, trzeba działać jak najszybciej. Jak mówią neurolodzy w przebiegu udaru „czas to mózg” i im szybciej podejmie się leczenie, tym większa jest szansa na powrót do zdrowia po udarze. Niestety, medycyna nie dysponuje jeszcze wystarczająco dobrym leczeniem udaru mózgu. Jedną z możliwości jest terapia trombolityczna (inaczej tromboliza), jednak nie u każdego można ją zastosować. Poza tym tromboliza jest wskazana tylko w okresie kilku godzin od pojawienia się pierwszych objawów udaru, istnieje wiele przeciwskazań do jej podania (np. podeszły wiek), a przede wszystkim wymaga ona wykluczenia udaru krwotocznego mózgu. Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Udar mózgu prowadzi do zaburzeń funkcjonowania tego narządu, co może objawiać się w formie utraty sprawności ruchowej, problemów z równowagą oraz trudnościami z komunikacją. Przywrócenie sprawności wymaga regularnej i zazwyczaj długotrwałej rehabilitacji. Pacjenci często obawiają się czy będą mogli wrócić do aktywności sprzed udaru. Zastanawiają się czy możliwy będzie powrót do dawnego życia zawodowego, a także czy uda im się wrócić do sprawności pozwalającej na wykonywanie wcześniejszych aktywności np. ponownego prowadzenia samochodu czy uprawianie sportu. Z poniższego artykułu dowiesz się jak wygląda proces rekonwalescencji po udarze mózgu. Spis treści: Rehabilitacja po udarze mózgu Terapia zajęciowa dla pacjentów po udarze mózgu Czy po udarze mózgu można wrócić do pracy? Prowadzenie samochodu po udarze mózgu – czy jest możliwe? Rehabilitacja po udarze mózgu To czy pacjent po udarze mózgu będzie mógł wrócić do poziomu sprawności sprzed zdarzenia zależy od jego stanu zdrowia, stopnia zaburzeń doznanych na skutek udaru mózgu oraz efektywności procesu rehabilitacji. W rehabilitacji, podobnie jak przy rozpoznaniu pierwszych objawów udaru mózgu, kluczowy jest czas. Istotne jest jej wczesne rozpoczęcie oraz regularne kontynuowanie w kolejnych etapach leczenia. Badania poparte wieloletnimi obserwacjami wykazują, że wraz z upływem czasu od wystąpienia udaru mózgu pacjenci stopniowo tracą sprawność. Celem rehabilitacji poudarowej jest przywrócenie pacjentowi sprawności w jak największym zakresie w jak najkrótszym czasie. Dlatego dąży się do tego, aby była ona rozpoczynana jak najszybciej, często w ciągu pierwszych 24 godzin od incydentu mózgowo-naczyniowego (jak inaczej nazywany jest udar mózgu), po uzyskaniu stabilności stanu zdrowia pacjenta. Rehabilitacja poudarowa powinna być prowadzona przez wielospecjalistyczny zespół rehabilitacyjny tworzony przez specjalistów takich jak: lekarze neurolodzy, lekarze rehabilitacji medycznej, fizjoterapeuci, pielęgniarki, neuropsycholodzy, logopedzi, terapeuci zajęciowy i pracownicy socjalni. W celu zapewnienia kompleksowej opieki zespół ten powinien stale współpracować także z dietetykiem, technikiem ortopedycznym, a także ze specjalistami innych dziedzin (np. kardiologiem, ortopedą czy psychiatrą), jeżeli pacjent tego potrzebuje. Rehabilitacja rozpoczęta na oddziale udarowym/neurologicznym powinna być później kontynuowana na oddziale rehabilitacyjnym lub w przychodni rehabilitacyjnej. Rodzaj i czas trwania rehabilitacji jest dobierany indywidualnie do pacjenta. Obejmuje nie tylko dostosowane ćwiczenia fizyczne, ale także terapię zajęciową, która uczy chorego funkcjonowania w życiu codziennym czy zawodowym z uwzględnieniem ewentualnych ograniczeń będących następstwem zaburzeń neurologicznych powstałych na skutek udaru mózgu. Terapia zajęciowa dla pacjentów po udarze mózgu Bardzo istotnym elementem rehabilitacji poudarowej jest terapia zajęciowa. Ma na celu nauczyć pacjenta wykorzystywania umiejętności nabytych podczas fizjoterapii w sytuacjach życia codziennego. Łączy zabiegi fizjoterapeutyczne z wykonywaniem typowych codziennych czynności, a dzięki temu pomaga choremu w odzyskiwaniu samodzielności. Jest on angażowany w aktywności związane np. z dbaniem o siebie, pracą czy rozrywką. Taka forma zajęć jest dla pacjentów często bardziej przystępna niż same ćwiczenia fizjoterapeutyczne. Choremu łatwiej jest zrozumieć ich sens, a to sprawia, że bardziej angażują się w terapię, co zwiększa szanse na jej powodzenie, czyli usprawnienie chorego. Terapia zajęciowa pomaga pacjentom odzyskać sprawność w wielu obszarach życia zarówno podstawowych, takich jak: higiena osobista, ubieranie się, spożywanie posiłków, przyjmowania leków czy komunikacji z innymi ludźmi, jak i bardziej zaawansowanego funkcjonowania w społeczeństwie: zarządzania finansami, reakcji na zagrożenia czy rozwiązywania problemów. Należy mieć na uwadze, że ze względu na nieprawidłową pracę narządu ruchu czy zaburzenia poznawczo-behawioralne, które mogą występować po udarze mózgu, nie zawsze można przywrócić wszystkie wcześniejsze sprawności. W takich sytuacjach terapia zajęciowa pomaga wypracować umiejętności zastępcze. Przykładowo, pacjent, który na skutek udaru utracił czucie w połowie ciała, może uczyć się wykonywania wielu czynności na nowo przy użyciu jednej ręki. Czy po udarze mózgu można wrócić do pracy? Od tego jak wiele uda się osiągnąć podczas rehabilitacji, a w szczególności podczas terapii zajęciowej, zależy możliwość powrotu do aktywności zawodowej. Powrót do pracy po udarze mózgu jest niekiedy możliwy, ale trzeba pamiętać, że nie zawsze będzie możliwe wykonywanie tego samego zawodu czy pełnienie takiego samego stanowiska, jak wcześniej. Osoby mające poniżej 65 lat, czyli będące w wieku aktywności zawodowej, w szczególności powinny mieć zapewniony dostęp do specjalistycznej terapii zajęciowej i rehabilitacji zawodowej. Zajęcia powinny uwzględniać zawód wykonywany przez chorego lub przygotować go do ewentualnej zmiany pracy. Powrót do aktywności zawodowej to optymalny sposób zakończeniu rehabilitacji poudarowej. Znacząco wpływa na poprawę jakości życia osób po udarze mózgu. Prowadzenie samochodu po udarze mózgu – czy jest możliwe? Możliwość pojechania samochodem w dowolne miejsce jest dla wielu osób wyznacznikiem samodzielności i niezależności. Z tego względu odzyskanie sprawności za kierownicą jest często dla osób po udarze mózgu bardzo istotnym elementem powrotu do zdrowia. To, czy chory będzie mógł ponownie prowadzić samochód wymaga konsultacji i decyzji lekarza, a w wielu przypadkach wymagane może być także ponowne podejście do egzaminu na prawo jazdy. Zmiany w stanie zdrowia, które mogą mieć wpływ na zdolność kierowania pojazdami np. informację o przebytym udarze należy zgłosić do właściwego urzędu (np. wydziału komunikacji lub starostwa powiatowego). Może to zrobić chory, lub jego rodzina, lekarz prowadzący, a także członkowie komisji ZUS, którzy przyznają rentę z tytułu niepełnosprawności. Po takim zgłoszeniu, kierowca zostaje skierowany na badania pozwalające określić czy i na jakich warunkach może zachować prawo jazdy. Wynika to z faktu, że do skutków udaru mogą należeć zaburzenia równowagi, problemy ze wzrokiem, osłabiona sprawność w kończynach, szybciej pojawiające się zmęczenie, a także trudności w ocenie zagrożenia, czyli czynniki istotnie wpływające na zdolność prowadzenia samochodu. Dla bezpieczeństwa własnego oraz innych uczestników ruchu osoba po udarze mózgu powinna przejść odpowiednie przygotowanie zanim ponownie usiądzie za kierownicą. Powrót do sprawności może ułatwić kierowcy specjalistyczna rehabilitacja, a także współpraca z instruktorem nauki jazdy specjalizującym się w pomocy osobom niepełnosprawnym. Koniecznie może okazać się także przystosowanie samochodu do możliwości kierowcy. Udar mózgu jest częstą przyczyną niepełnosprawności, zmiany dotychczasowego trybu życia i powodem reorganizacji struktur rodzinnych, a także wyzwaniem ekonomicznym i z zaplecza społecznego. Niniejszy artykuł ma za zadanie w sposób rzetelny przybliżyć osobom szukającym informacji w temacie udaru, zagadnienia z którymi większość z nich się spotka. Obszar zainteresowania opieką i rehabilitacją po udarze jest bardzo powszechny wśród populacji rodzin dotkniętych tą chorobą we własnym otoczeniu. Artykuł nakreśla szkic różnych zagadnień związanych z tematyką udaru. (Zapoznaj się wpierw z notą umieszczoną na dole artykułu). Struktura artykułu: Udar mózgu – czym jest? Pierwsza pomoc przy udarze Objawy wczesne i późne udaru mózgu Leczenie farmakologiczne Rehabilitacja stacjonarna i domowa w udarze mózgu Udar mózgu – opieka we wczesnej fazie Udar mózgu – czym jest? Klasyfikacja udaru mózgu według wytycznych ICD-10 numerowana jest jako: Powiązane z nim są: "Następstwa udaru nie określonego jako krwotoczny czy zawałowy". Można wyróżnić też zespoły zawałowe: pnia mózgu ( i móżdżku ( Zajęcie tych ostatnich struktur również daje obraz kliniczny udaru, według przypisanej tym strukturom funkcji fizjologicznej (głownie apraksja i trudności w koordynacji ruchu / niezborność ruchowa). Pamiętać należy, że do udaru mózgu ściśle przylega klasyfikacja oparta o zaburzenia i choroby naczyniowe. Zawał mózgu jest trzecią co do częstości przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. Oczywiście, zakres ustaleń po uzyskaniu wyników badań może wykraczać poza udar, czyli odnosić się do przyczyn pierwotnych i wtórnych ostatecznego obrazu incydentu udarowego. Również wtedy odwołujemy się do klasyfikacji chorób ICD-10. Czas powstania pierwszych objawów, stopień nasilania się i moment wdrożenia leczenia jest kluczowy dla rokowań. Dostęp do czynności ratujących życie i zdrowie pozwala ustalić rokowania na jak najmniej zaawansowanym chorobowo poziomie. Choroby współistniejące są istotne dla możliwości doprowadzania pacjenta do stanu optymalnego na skutek naruszonej homeostazy (równowagi czynności życiowych). Obraz kliniczny pacjenta po przebytym udarze może być różny. Nie mniej udar mózgu jest stanem zagrożenia życia. W pierwszej kolejności ratuje się pacjenta, jednak jednocześnie ma się na uwadze minimalizowanie późniejszych następstw udaru (tzw. okno terapeutyczne dla farmakologii i chirurgii). Niestety, na skutek stopnia zaawansowania zatoru (udar niedokrwienny – ICD-10: lub wynaczynnienia krwi (udar krwotoczny – ICD-10: może dojść do nawet do głębokiej niepełnosprawności i całkowitej zależności od innych. Późniejsza rehabilitacja jest ważna dla poprawy jakości życia i poziomu sprawności. Głównym wymiarem mającego miejsce udaru jest niedotlenienie tkanek na skutek upośledzenia dostaw tlenu i glukozy do żywych komórek mózgu. Przyjmuje się, że odporność całkowita komórki nerwowej na brak zaopatrzenia w niezbędne do życia pierwiastki wynosi – 4 minuty. Diagnostycznie i terapeutycznie odnosimy się do: obszaru niedotlenienia mózgu, ucisku na tkanki (udar krwotoczny), poziomu zajęcia tętnic, chorób współistniejących, które zdążyły już spustoszyć organizm (np. cukrzyca, migotanie przedsionków, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie, profil lipidowy / otyłość), i in. Tzw. lekki udar (TIA), czyli przemijający atak niedokrwienny, jest najlżejszą jakościowo postacią udaru mózgu, nie mniej powinien budzić poważne obawy, gdyż wskazuje na potencjalnie silniejszy udar w przyszłości. Jeżeli rodzina stwierdza zmiany w zachowaniu i sprawności chorego, które ustępują w czasie do 24 godzin, nie powinna nawet wtedy rezygnować ze zgłoszenia się do lekarza lub na pogotowie w celu przystąpienia do właściwej diagnostyki (patrz niżej: Oznaki następującego udaru). "W 2014 roku w województwie [pomorskim – przyp.] odnotowano 4,47 tys. hospitalizacji z powodu rozpoznań, zakwalifikowanych jako Udar niedokrwienny mózgu (..), co stanowiło 53,3% wszystkich hospitalizacji z powodu rozpoznań, które zakwalifikowano do grupy Choroby układu nerwowego (neurologiczne wieku podeszłego). Liczba hospitalizacji na 100 tys. mieszkańców wyniosła 194,3 i była to 12 wartość wśród województw. Z kolei liczba hospitalizacji w przeliczeniu na 100 tys. dorosłych 65+ wyniosła 987,0, a w przeliczeniu na 100 tys. dorosłych 80+ 1 842,5." - Źródło: Ministerstwo Zdrowia, Mapa potrzeb zdrowotnych w zakresie chorób układu nerwowego (neurologicznych wieku podeszłego) dla województwa pomorskiego. Dla porównania – z powodu Krwotoku śródczaszkowego domózgowego, hospitalizowanych było 7,2% pacjentów, wg przyjętych powyżej kryteriów statystycznych i sprawozdawczych. Widać, że udar niedokrwienny jest domeną ludzi w wieku senioralnym (starszych). Pierwsza pomoc przy udarze Jakie oznaki powinny budzić niepokój opiekunów? Na co dzień opiekując się osobą starszą (np. mężem, matką) istotne jest dla nas poczucie wydolności opiekuńczej. Opieka przychodzi nam naturalnie, instynktownie, często z poczucia obowiązku i według przekonania co do wartości, że najlepiej seniorowi będzie w domu. Czy jednak staramy się zapobiegać udarowi u seniora, który jest przecież narażony na załamanie stanu zdrowia z różnych powodów? Udar mózgu następuje powoli lub nagle, intensywnie lub łagodnie. Czynnikiem, który wywołuje udar może być np.: nie tak prozaiczna w wieku senioralnym – defekacja (na sedesie lub na basenie w łóżku). Wzrost ciśnienia krwi, może np. uwolnić materiał zatorowy, szczególnie jeśli występuje miażdżyca. Przyczyn może być wiele, jednak musi być ku nim podłoże w organizmie lub gdy siła zewnętrza, np. urazowa (szeroko pojęta) przybiera szczególny charakter. Oznaki następującego udaru: zaburzenia symetrii twarzy (ruchowe i w spoczynku) osłabiona kończ Fot: auremar / Udar niedokrwienny mózgu stanowi około 80% przypadków udarów mózgu. Pozostałe wynikają z udaru krwotocznego. Objawy i rokowania zależą od lokalizacji i rozległości udaru. Przyczyny to zaburzenia przepływu w naczyniach mózgowych. Udar mózgu to nagłe wystąpienie zaburzeń czynności mózgu. W zależności od obszaru mózgu, który w wyniku udaru uległ uszkodzeniu, objawy będą ogniskowe lub rozlane. Udarem określa się zaburzenie, którego przyczyną są zmiany naczyniowe, a co za tym idzie, problemy z przepływem mózgowym. Najczęściej udar rozpoznaje się, kiedy zaburzenia krążenia trwają dłużej niż 24 godziny. Jeśli jednak zostanie wykryte konkretne ognisko niedokrwienne poprzez badania obrazujące ośrodkowy układ nerwowy i objawy ustępują po leczeniu trombolitycznym, wtedy również można posilić się o rozpoznanie udaru niedokrwiennego. Jeśli objawy znikną do 24 godzin od ich pojawienia się, a dodatkowo nie zostaną uwidocznione żadne zmiany w badaniach obrazowych, wtedy zostaje rozpoznany tzw. mikroudar, a właściwie – przemijający napad niedokrwienny mózgu (TIA), zwiększający u danej osoby ryzyko wystąpienia udaru mózgu w najbliższym czasie. Zobacz film: Jak rozpoznać udar? Źródło: 36,6. Udar niedokrwienny jako jedna z najczęstszych przyczyn udaru mózgu Zaburzenie przepływu mózgowego może powstać zarówno w wyniku ograniczenia tego przepływu, jak i krwotoku. W związku z tym istnieje podział na udar niedokrwienny i krwotoczny. Około 80% przypadków udaru mózgu wynika z udaru niedokrwiennego. Udar niedokrwienny mózgu powstaje wskutek zamknięcia tętnicy mózgowej i zablokowania dopływu krwi do danego obszaru mózgu. Przyczyny i czynniki ryzyka udaru niedokrwiennego: miażdżyca w tętnicach zaopatrujących mózg (szczególnie duże ryzyko stwarza miażdżyca tętnicy szyjnej i kręgowej, stanowiących główne źródło zaopatrzenia mózgu), zmiany zwyrodnieniowe w małych naczyniach mózgowych, zatory, czyli przemieszczone skrzepliny powstające w jednym obszarze (najczęściej w lewym przedsionku w przebiegu migotania przedsionków), niesione z prądem krwi do naczyń mózgowych i zatykające ich światło, układowe zapalenia naczyń, zapalenia wsierdzia, cukrzyca, hipercholesterolemia, mała aktywność fizyczna, palenie papierosów. Mikrotętniaki, tętniaki (czyli patologiczne poszerzenia i osłabienia ścian w obrębie naczyń krwionośnych) i nadciśnienie tętnicze, najczęściej stwarzają ryzyko udarów krwotocznych. Udar niedokrwienny może być nie tylko pochodzenia tętniczego, ale również żylnego. Udary żylne stanowią mniej niż 1% przypadków udarów mózgu, a przyczynia się do nich zakrzepica żył mózgu lub zatok żylnych opony twardej. Szybko jednak obszary te ulegają wtórnemu ukrwotocznieniu. Zobacz film: Skąd się bierze udar? Źródło: 36,6 Objawy udaru niedokrwiennego Objawy udaru niedokrwiennego mózgu zależą od lokalizacji ogniska udarowego. Należy tu zwrócić uwagę na to, że nerwy ruchowe czy czuciowe po wyjściu z ośrodkowego układu nerwowego krzyżują się. Wobec tego w przypadku udaru prawostronnego, objawy będą dotyczyły lewej połowy ciała, a na skutek udaru lewostronnego, objawy pojawią się po prawej stronie ciała. Inaczej jest, jeśli chodzi o nerwy czaszkowe, nerw okoruchowy pozwalający np. na ruchy gałką oczną, nerw trójdzielny zaopatrujący ruchowo i czuciowo twarz. Nie ulegają one skrzyżowaniu, w związku z tym zaburzenia w zakresie ich unerwienia są jednoimienne, czyli po tej stronie, po której doszło do udaru. Może też dojść do udaru w obrębie pnia mózgu czy móżdżku. Objawy mogą być następujące: niedowład lub zaburzenia czucia w obrębie twarzy i kończyn, niedowład połowiczy lub połowicze zaburzenia czucia, niedowidzenie połowicze, problem z mową. Stan chorego pod kątem neurologicznym może ulegać gwałtownym zmianom. Część chorych z udarem niedokrwiennym po krótkim czasie doznaje ponownego udaru w wyniku zajęcia kolejnych naczyń mózgowych i wtedy objawy mogą się nasilić. Często pierwsze objawy, ból głowy czy zawroty, mogą być przez chorego zlekceważone. Dopiero poważniejsze zaburzenia neurologiczne skłaniają go do konsultacji lekarskiej. U ponad połowy chorych z rozpoznanym w tomografii komputerowej udarem niedokrwiennym miało najprawdopodobniej mikroudar (przemijające niedokrwienie) lub niewielkie niedokrwienie przed zasadniczym udarem. Skąd się bierze przemijające niedokrwienie mózgu? Dowiesz się tego z naszego filmu Zobacz film: Przemijające niedokrwienie mózgu. Źródło: 36,6. Leczenie udaru niedokrwiennego Udar niedokrwienny jest stanem zagrożenia życia, w związku z tym wymaga natychmiastowego leczenia w warunkach szpitalnych. Jeśli osoba w naszym otoczeniu nagle zaczyna niewyraźnie mówić, pojawia się asymetria jej ruchów mimicznych lub zgłasza zaburzenia ruchowe w obrębie kończyn, wtedy natychmiast należy wezwać pogotowie. Rehabilitacja ma zasadnicze znaczenie dla przywrócenia funkcji mózgu. Najlepiej, jeśli wdrażana jest w pierwszych dniach po incydencie udarowym. Początkowo odbywa się na szpitalnych oddziałach udarowych, później w wyspecjalizowanych ośrodkach dziennych. Rehabilitacja dostosowywana jest do rodzaju zaburzeń ruchowych czy zaburzeń mowy. Powikłania udaru niedokrwiennego Udar niedokrwienny może pociągać za sobą liczne skutki: obrzęk mózgu, napady padaczkowe, zakażenia układowe u pacjentów w ciężkim stanie ze znacznymi niedowładami, odleżyny, bóle i kurcze mięśni, niedożywienie, depresja i inne zaburzenia emocjonalne. Zobacz film: Budowa mózgu. Źródło: 36,6 Udar mózgu uznawany jest w szczególności za chorobę osób starszych. Średni wiek występowania udarów mieści się pomiędzy 65 rokiem życia 70. Jesteśmy społeczeństwem starzejącym się, dlatego procent zachorowań stale rośnie. Obecnie w Polsce udar mózgu dopada 80 tys. osób rocznie, z czego aż 30 tys. umiera w ciągu miesiąca. Dodatkowo 5% wszystkich chorujących stanowią młodzi ludzie pomiędzy 20 a 35 rokiem życia. Niestety i te statystyki wyglądają coraz gorzej – z roku na rok wzrasta ilość młodych osób z udarem mózgu. Jak rozpoznać udar mózgu Objawy udaru mózgu uzależnione są od tego, w którym obszarze mózgu wystąpiło uszkodzenie. Mogą pojawiać się zaburzenia związane ze wzrokiem, np. podwójne widzenie, ograniczone pole widzenia lub jego zupełna utrata (najczęściej w jednym oku). Osłabienie mięśni języka i gardła, które powodują trudności z mówieniem i połykaniem pokarmu. Niewyraźna mowa jest bardzo charakterystycznym objawem udaru. Może wystąpić również niedowład mięśni twarzy i równie charakterystyczne opadanie kącika ust. Wśród objawów pojawiają się także problemy z równowagą i koordynacją ruchów, osłabienie kończyny dolnej lub górnej lub obydwu jednocześnie, uczucie drętwienia jednej połowy ciała. W przypadku bardzo rozległego udaru może nastąpić całkowita utrata przytomności lub senność, dezorientacja. Krwotoki podpajęczynówkowe mogą objawiać się również bardzo intensywnym bólem głowy. Udar mózgu – przyczyny Udar to uszkodzenie lub obumarcie części mózgu na skutek zatrzymania dopływu krwi do tkanki mózgowej. Wyróżnia się dwa typy udaru mózgu: niedokrwienny i krwotoczny. Udar niedokrwienny jest specyficzny dla osób starych. Z kolei udar krwotoczny może dotyczyć także osób w młodszym wieku. Udar niedokrwienny mózgu Przyczyną udaru niedokrwiennego jest w szczególności odkładanie się cholesterolu w ściankach naczyń krwionośnych. Cholesterol tworząc tzw. blaszki miażdżycowe doprowadza do miażdżycy, czyli stopniowego zatykania się światła tętnicy, aż do całkowitego jej zatkania. Zatory mogą być również spowodowane przez skrzepliny powstałe w sercu lub w żyłach kończyn. W konsekwencji dochodzi do niedrożności tętnicy, która zaopatruje mózg w krew. Krew przestaje przez nią przepływać lub przepływa w zbyt małych ilościach. Ze względu na to tkanka mózgowa nie jest zaopatrywana w odpowiednią ilość substancji odżywczych, koniecznych do życia i prawidłowego funkcjonowania. Udar krwotoczny mózgu Przyczyną udaru krwotocznego jest pęknięcie ściany tętnicy mózgowej i wylew krwi z naczynia. Udar krwotoczny ma dwojakie konsekwencje dla mózgu. Po pierwsze, w wyniku pęknięcia ściany tętnicy, krew nie dopływa i nie odżywia okolic zaopatrywanych przez daną tętnicę. Po drugie podczas udaru krwotocznego wypływająca z pękniętego naczynia krew zalewa i niszczy sąsiednie tkanki nerwowe. Podnosi się również ciśnienie tętnicze czaszki, co zaburza prawidłowe funkcjonowanie całego mózgu. Udary krwotoczne dodatkowo dzieli się na dwa typy: krwotoki śródmózgowe i krwotoki podpajęczynówkowe. Krwotoki śródmózgowe są konsekwencją źle leczonego lub w ogóle nieleczonego nadciśnienia tętniczego. Zlokalizowane są wewnątrz mózgu. Krwotoki podpajęczynówkowe wynikają z wad ściany naczynia i pęknięcia większego tętniaka lub naczyniaka. W tym przypadku uszkodzone naczynia znajdują się na powierzchni mózgu. Udary niedokrwienne są zdecydowanie poważniejsze i rokują słabiej niż udary niedokrwienne. Zdecydowanie częściej też kończą się śmiercią. Wynika to z bardzo ograniczonych możliwości leczenia krwotoków. Skutki udaru mózgu Skutki udaru mózgu mogą być bardzo rozległe. W dużej mierze wiążą się z upośledzeniem funkcji ruchowych (upośledzenie równowagi, koordynacji, pionizacji, niemożność wykonywania czynnego ruchu celowego). Udar może doprowadzić również do całkowitej utraty władzy w kończynach, utraty mowy, widzenia, rozumienia mowy. Jedynie 7% pacjentów po udarze jest w stanie korzystać z toalety bez specjalnych udogodnień, aż 65% wymaga pomocy przy chodzeniu, a 29% przy mówieniu. W bardzo wielu przypadkach udar bardzo poważnie zagraża życiu lub prowadzi do śmierci. Najnowsze Aleksandra Tchórzewska Pacjent po ostrym udarze mózgu powrócił do zdrowia. Wielki sukces polskich lekarzy! „Mowa wróciła, lepiej czułem swoje usta, prawa ręka znowu dobrze pracowała. Jeszcze tego samego dnia wszystkie objawy ustąpiły” – opowiada pan Edward, pierwszy pacjent na świecie leczony nową metodą terapeutyczną… Patrycja Nawojowska Pień mózgu – budowa, funkcje, choroby i badania. Jakie objawy wskazują na jego uszkodzenie? Aleksandra Tchórzewska Po udarze partnerka ReZigiusza ma niedowład ciała. Apeluje do kobiet o badania przed sięgnięciem po antykoncepcję Pod koniec kwietnia 2022 roku Remigiusz Wierzgoń, popularny youtuber, poinformował, że jego dziewczyna Weronika jest w szpitalu. Teraz Weronika wyznała, że przeszła udar i trudno jej wrócić do sprawności. Za pośrednictwem… Magdalena Bury „Nigdy nie wiemy co nas czeka, ja w wieku 27 lat dostałam udaru” – pisze Weronika, partnerka ReZigiusza, jednego z najpopularniejszych youtuberów w Polsce "Badajcie się, wystarczą badania krwi, u mnie tego zabrakło. Świat obrócił się o 180 stopni" - napisała na swoim profilu na Instagramie Weronika, partnerka ReZigiusza, jednego z najpopularniejszych youtuberów w Polsce. Kilka… Aleksandra Tchórzewska Hailey Bieber przeszła operację serca. W poruszającym nagraniu opowiedziała o wadzie, która była przyczyną mikroudaru Hailey Bieber udostępniła poruszające nagranie, w którym opowiedziała swoim fanom o swoich problemach zdrowotnych. Okazuje się, że modelka, a prywatnie żona Justina Biebera, przeszła poważną operację. Zanim jednak lekarze… Ewelina Kaczmarczyk Wpływ COVID-19 na ryzyko udaru mózgu u osób starszych. Wiadomo, kiedy jest najwyższe Katarzyna Głuszak Coraz młodsi Polacy mają zawał. Co robimy źle? Co 10. zawału w Polsce doświadcza osoba przed 45 Młodzi ludzie coraz częściej cierpią z powodu chorób serca i układu krążenia. Większość - na własne życzenie. Co robimy źle? Jak w młodym (i starszym) wieku uniknąć zawału? Magdalena Bury Udar mózgu (apopleksja) – objawy, przyczyny, leczenie Udar mózgu (dawniej: apopleksja) to uszkodzenie, obumarcie fragmentów tego narządu spowodowane zatrzymaniem dopływu krwi do tkanki mózgowej. Co warto wiedzieć o udarze mózgu? I jakie objawy daje apopleksja? Wyjaśniamy. Anna Jastrzębska Innowacyjny implant mózgu przywrócił „mowę” sparaliżowanemu mężczyźnie. Zamienia myśli w słowa Przełomowa technologia pozwoliła sparaliżowanemu mężczyźnie na nowo skomunikować się ze światem - 15 lat po tym, jak udar pozbawił go możliwości mówienia. „Neuroproteza” odczytuje słowa z aktywności elektrycznej mózgu. Magdalena Bury Beata Tadla opowiedziała o swoim udarze. „Całe szczęście, że ludzie, którzy byli ze mną, błyskawicznie wezwali karetkę” "Czas odgrywa tu kluczową rolę. Im szybciej trafimy pod fachową opiekę, tym mniejsze ryzyko śmierci albo trwałej niepełnosprawności" - tak o udarze pisze Beata Tadla. Dziennikarka w swoim poście na Instagramie podzieliła się z… Justyna Mazur Kora mózgowa – funkcje, budowa, zanik i śmierć Kora mózgowa to część istoty szarej mózgu, zlokalizowana na powierzchni mózgu. Stanowi skupisko ogromnej ilości komórek nerwowych odpowiedzialnych za odbieranie, przetwarzanie i przekazywanie impulsów nerwowych. Podział… Julia Krupińska Jedzenie dobre dla mózgu Mózg - nasz główny organ zarządzający. Odpowiada za zdrowie fizyczne i mentalne. A tak często go zaniedbujemy! Zadbajmy, by zdrowo zjadł. Na pewno nam się odwdzięczy: dobrą koncentracją, lepszą pamięcią i mniejszym ryzykiem… Natalia Suchocka Utrata wzroku – chwilowa i nagła. Przyczyny nagłej ślepoty Nagła lub chwilowa utrata wzroku wymaga konsultacji z lekarzem, nie każda z nich – na szczęście – kończy się trwałą ślepotą. Na ich wystąpienie może wpłynąć wiele czynników, które może rozpoznać jedynie specjalista.… Milena Marchewka Rezonans magnetyczny głowy – wskazania, ile trwa, skutki uboczne Rezonans magnetyczny głowy to badanie często wykorzystywane do diagnostyki zmian w mózgu. Wykrywa udary, nowotwory, pozwala na ocenę stopnia uszkodzeń po urazach. Rezonans magnetyczny głowy można przeprowadzić z kontrastem lub… Magdalena Bury Gienek Loska nie żyje. Zwycięzca X-Factora miał 45 lat Gienek Loska, zwycięzca X-Factora, zmarł wczoraj, 9 września 2020 roku, w domu swojej mamy na Białorusi. Kobieta opiekowała się nim od 2018 roku, czyli od momentu, gdy będąc u niej w odwiedzinach, tuż przed powrotem do Polski,… Julia Krupińska Ile procent ma wino? Ile mogę go wypić? Słyszymy nieraz, że umiarkowane picie wina jest zdrowe. Ale co to znaczy umiarkowane? Raz na tydzień, a może codziennie? Zbyt mało nie da korzyści, a więcej może szkodzić. Podpowiadamy, ile wina można wypić, aby było zdrowo. Jolanta Pawnik Catherine Deneuve: Czasem dochodzi się do momentu, że szuka się nowości i eksperymentów „Jestem aktorką. Nie mogę opowiadać samej prawdy. Zwłaszcza, że nie ma ona w sobie nic fascynującego” – mówi w filmie „Prawda”, który swoją kinową premierę miał w czasie pandemii koronawirusa. Catherine Deneuve… Anna Jastrzębska Lekcja, która może uratować życie! Rusza Akademia Stop Udarom dla nauczycieli Szybko i sprawnie udzielona pierwsza pomoc w udarze mózgu jest kluczowa – to, co się dzieje w organizmie jest bowiem jak pożar. By zwiększyć świadomość tej choroby wśród najmłodszych, Akademia Stop Udarom! udostępniła… Katarzyna Głuszak D-dimery – co to jest? Jak obniżyć zbyt wysoki poziom? D-dimery powstają w procesie rozpuszczania skrzepów. Ich obecność może więc świadczyć o tym, że w organizmie doszło do nieprawidłowego krzepnięcia, które może powodować niedrożność naczyń krwionośnych i stan… Zuzanna Kowalewska Konwulsje – czym są i co może być ich przyczyną? Konwulsje to jedne z najbardziej charakterystycznych objawów choroby ludzkiego organizmu. Mogą być spowodowane wieloma czynnikami i dochodzi do nich stosunkowo często. W tym tekście objaśniamy, czym są drgawki, co może je… Marta Dragan Muniek Staszczyk o życiu po wylewie: choroba zmienia punkt widzenia i uczy pokory Muniek Staszczyk doznał wylewu w lipcu tego roku podczas pobytu w Londynie. Z tego powodu artysta zniknął na kilka miesięcy z życia publicznego, odwołał koncerty, zmienił swój styl życia. Teraz zdecydował się opowiedzieć o tym,… Edyta Brzozowska „Potwornie bolało mnie dosłownie wszystko. Potem mąż mi opowiadał, że nie dawałam się dotknąć, bo dosłownie wyłam z cierpienia” – mówi 30-letnia Natalia, która przeszła udar mózgu Marta Dragan „Zdrowie zaczyna się w głowie”. Neurolożka zachęca kobiety do dbania o zdrowie mózgu Julia Krupińska Chcesz obniżyć poziom złego cholesterolu? Pokochaj białe owoce i warzywa! Jeśli boicie się podwyższonego cholesterolu po świątecznym jajecznym obżarstwie, zjadajcie co najmniej jedno jabłko dziennie. Może być też inny owoc lub warzywo, ale ważny jest jego kolor. Ewa Wojciechowska Emilia Clarke ma za sobą trzy operacje mózgu. Teraz pokazała zdjęcia zrobione po zabiegu Justyna Dudkiewicz Trombektomia ratunkiem dla osób po udarze mózgu Trombektomia mechaniczna to wewnątrznaczyniowy sposób na usunięcie skrzepliny wywołującej udar mózgu. W Polsce pilotaż tej metody będzie realizowany w siedmiu ośrodkach: w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Lublinie, Katowicach,… Julia Krupińska Ser i bajki o cholesterolu Ograniczamy jedzenie serów, bo boimy się o zbyt wysoki cholesterol. Czy słusznie, skoro wielbiciele sera – Francuzi – mają najzdrowsze serca w Europie?! Julia Krupińska Po co rapować o migotaniu przedsionków? Jak wykryć bezobjawową arytmię serca? Samodzielnie, w prosty sposób, słuchając najszybszego rapera na świecie! Migotanie przedsionków, które jest najczęstszym zaburzeniem pracy serca, w Polsce dotyczy blisko 0,5 mln osób.

udar mózgu kiedy wraca mowa